Việc nồi cơm điện có thể tự động giứ nhiệt cho cơm do 2 công tắc tự điều khiển ở trong nồi chịu trách nhiệm: công tắc tự giới hạn nhiệt độ và công tắc tự động giữ nhiệt.
Nguyên lý hoạt động: sau khi có dòng điện chạy vào nồi, nhiệt độ của gạo và cơm trong nồi dần tăng lên và luôn được giữa ở nhiệt độ 100 độ C. Nhiệt độ chỉ tăng lên khi gạo trong nồi đã được nấu thành cơm rời, và khi tăng đến 103 độ C thì công tắc giới hạn nhiệt trong nồi tự động bật, ngắt điện ở dây dẫn để giảm nhiệt độ trong nồi. Khi nhiệt độ trong nồi xuống còn 60 độ C thì công tắc giữ nhiệt được bật lên nhận điện từ dây dẫn , nhiệt độ trong nồi tăng lên đến 70 độ C thì công tắc giữ nhiệt tự ngắt để giảm nhiệt độ xuống, đến 60 độ C công tắc giữ nhiệt lại bật lên để nhận điện từ nguồn. Công tắc giữ nhiệt cứ lặp đi lặp lại động tác như thế làm nhiệt độ trong nồi luôn giữ ở 60 – 70 độ C để giữ nhiệt cho cơm.
Công tắc giới hạn nhiệt độ và công tắc giữ nhiệt do hai tấm kim loại hợp thành, một bên là hợp kim sắt niken, một bên là hợp kim đồng niken, dùng máy để cố định chúng lại với nhau. Do hệ số nở của hai hợp kim này không giống nhau, trong cùng một nhiệt độ hợp kim đồng niken đễ nhận nhiệt và nở ra hỗn hợp kim sắt niken.
Cách này, khi nhiệt độ tăng cao hai tấm kim loại sẽ không dễ dàng nở ra về một phía làm xuất hiện các đường ngoằn nghèo, khi nhiệt độ hạ xuống hai tấm hợp kim sẽ trở về hình dáng ban đầu. Lợi dụng đặc tính này của hai tấm kim loại làm cho nó sinh ra các đường cong ở một nhiệt độ nhất định thì có thể làm công tắc tự động ngắt mở nguồn điện.
